ΚΥΚΛΟΘΥΜΙΑ

Κυκλοθυμική Διαταραχή

·         Τι είναι;

H Κυκλοθυμική διαταραχή είναι μια ήπια μορφή διπολικής διαταραχής, η οποία χαρακτηρίζεται από εναλλαγές διαθέσεως. Τα άτομα αυτά μπορεί να βιώνουν και καταθλιπτικά αλλά και υπομανιακά συμπτώματα. Τα συμπτώματα αυτά, ωστόσο δεν είναι αρκετά σοβαρά για να πληρούν το κριτήριο για ένα πλήρες μανιακό ή καταθλιπτικό επεισόδειο και ξεκινούν την εμφάνιση τους στην εφηβεία ή στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής.

·      Συμπτωματολογία

Α) Η ύπαρξη πολλών περιόδων με υπομανιακά και καταθλιπτικά επεισόδια για τουλάχιστον 2 χρόνια.

Β) Να μην υπάρχει καταθλιπτικό επεισόδιο, μανιακό επεισόδιο ή μεικτό επεισόδιο στα 2 αυτά χρόνια.

Γ) Τα συμπτώματα να μην εμφανίζονται εξαιτίας άμεσων φυσιολογικών επιδράσεων (π.χ. χρήση ναρκωτικών ουσιών) ή ιατρικών καταστάσεων (π.χ. υπερθυροειδισμός).

Δ) Τα συμπτώματα να προκαλούν κλινικά σημαντικό άγχος ή δυσλειτουργία στο κοινωνικό ή εργασιακό περιβάλλον, και γενικά σε όποιο περιβάλλον κινείται ένα άτομο.

·      Αιτιολογία

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η κυκλοθυμία προκαλείται από γενετικούς παράγοντες. Ορισμένοι ψυχαναλυτές υποθέτουν ότι προκαλείται από τραυματικές εμπειρίες στη παιδική ηλικία. Κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν πως η κυκλοθυμική διαταραχή έχει στενή σχέση με την διαταραχή οριακής προσωπικότητας παρά με διαταραχή διάθεσης. Ωστόσο, και τα γενετικά και τα βιολογικά δεδομένα είναι υπέρ της άποψης πως η κυκλοθυμία είναι διαταραχή διάθεσης.

Οι γενετιστές δεν είναι σίγουροι για το ποια γονίδια προκαλούν τη διαταραχή αυτή, αλλά συνήθως τα άτομα με διπολικούς συγγενείς εμφανίζουν τέτοια συμπτώματα. Τα ίδια γονίδια που συμβάλλουν στην κατάθλιψη και το άγχος συμβάλλουν, επίσης στην κυκλοθυμική διαταραχή.

Τα στρεσογόνα γεγονότα στις αρχές της ζωή ενός παιδιού μπορεί να προκαλέσουν μια κυκλοθυμική διαταραχή, και αργότερα η απώλεια εργασίας, η απώλεια σχέσης, και ο αρνητικός τρόπος σκέψης διατηρούν την εμφάνιση της. Οι περιβαλλοντικές επιδράσεις και τα συζυγικά προβλήματα μπορούν επίσης να προκαλέσουν κυκλοθυμική διαταραχή. Η ψυχοκοινωνική προέλευση αυτής της διαταραχής είναι εμφανής, και οι γονείς θα ήταν σοφό να ανατρέφουν τα παιδιά τους σε ένα περιβάλλον αγάπης και φροντίδας.

Τα άτομα με υψηλά επίπεδα κορτιζόλης μπορεί επίσης να είναι επιρρεπείς στην εμφάνιση κυκλοθυμικής διαταραχής. Η σεροτονίνη μπορεί επίσης να είναι σε χαμηλό επίπεδο στα άτομα με κυκλοθυμία και με ειδικά φάρμακα μπορεί να αυξηθεί το επίπεδο της και να μειωθούν οι χημικές ουσίες που παράγουν στρες, οι οποίες και συμβάλλουν στην κατάθλιψη και το άγχος.

·      Θεραπεία

Η ζωή των περισσότερων ατόμων με κυκλοθυμική διαταραχή είναι δύσκολη. Η απρόβλεπτη φύση των εναλλαγών της διάθεσης παράγει μεγάλο άγχος. Τα άτομα αυτά πολλές φορές νιώθουν πως οι διαθέσεις τους είναι έξω από τον έλεγχο τους.

Βιολογική θεραπεία

·      Κάποιοι σταθεροποιητές διάθεσης και τα αντιμανιακά φάρμακα είναι στη πρώτη γραμμή για τη θεραπεία ατόμων με κυκλοθυμική διαταραχή.

·      Τα αντικαταθλιπτικά δεν φαίνεται να επιδρούν αποτελεσματικά στη μείωση των συμπτωμάτων.

Ψυχοκοινωνική θεραπεία

·      Η ψυχοκοινωνική θεραπεία στοχεύει στην ενημέρωση και εκπαίδευση των ατόμων με κυκλοθυμία ώστε να γνωρίζουν και να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα της κατάστασής τους και να μπορούν να προβλέπουν και να ελέγχουν ως ένα βαθμό τις εναλλαγές στη διάθεσή τους.

Γνωσιακή – Συμπεριφορική θεραπεία

·      Βοηθάει τα άτομα να αντιμετωπίσουν καινούρια επεισόδια με διαφορετικές στρατηγικές και να αλλάξουν τον αρνητικό και παράλογο τρόπο σκέψης.

Θεραπεία κοινωνικού ρυθμού

·      Αυτό το είδος της θεραπείας εστιάζει στη διαχείριση και διατήρηση της καθημερινής ρουτίνας, όπως τακτικός ύπνος, διατροφικές συνήθειες και κοινωνικές ρουτίνες.

Οι ειδικοί προτείνουν τα άτομα αυτά να πηγαίνουν για ύπνο και να ξυπνούν την ίδια ώρα κάθε μέρα. Ενώ αυτό μπορεί να φαίνεται σκληρό και επίπονο, μπορεί όμως να βοηθήσει πάρα πολύ στη ρύθμιση της διάθεσης.

Όλες αυτές οι θεραπείες, επίσης, μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα με κυκλοθυμία να μάθουν δεξιότητες αποτελεσματικής αντιμετώπισης διαφόρων καταστάσεων. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να μάθει να διαχειρίζεται με υγιή τρόπο τα συναισθήματά του αλλά και προβληματικές συμπεριφορές.

Βαλέρια Κιλαμπέρια

BSc., MSc., Psychology.